BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ni, geçiş sürecindeki sanayileşmiş ülkeleri ve ekonomileri sera gazı (GHG) emisyonlarını mutabık kalınan bireysel hedeflere uygun olarak sınırlamaya ve azaltmaya taahhüd ederek, işlevsel hale getiren uluslararası anlaşmadır.
An international agreement which operationalizes the UN Framework Convention on Climate Change by committing industrialized countries and economies in transition to limit and reduce greenhouse gases (GHG) emissions in accordance with agreed individual targets.
Ein internationales Abkommen, das das Rahmenübereinkommen der Vereinten Nationen über Klimaänderungen operationalisiert, indem es Industrieländer und Volkswirtschaften im Übergang verpflichtet, Treibhausgasemissionen (THG) nach vereinbarten individuellen Zielen zu beschränken und zu reduzieren.
Açıklama:
Kyoto Protokolü, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin ilke ve hükümlerine dayanan uluslararası bir anlaşmadır. 1997 yılında Kyoto’da yapılan BM 3. Taraflar Konferansı’nda kabul edilmiş, 2005 yılında yürürlüğe girmiştir. Kyoto Protokolü 191 Ülke ve AB tarafından kabul edilmiştir. Türkiye Protokole 2009'da taraf olmuştur. Protokol, Taraflardan sera gazı emisyonlarını azaltma konusunda taahhüt üstlenmelerini, önlemler almalarını ve periyodik olarak rapor vermelerini öngörmektedir. Farklı gelişmişlik seviyelerine göre taraf ülkelerin yükümlülükleri Protokol eklerinde gösterilmiştir. Emisyon azaltımı ya da kontrollü artış yükümlülüğü olan Sözleşme’nin Ek-I ülkeleri, Protokol’ün Ek-B listesinde gösterilmiştir. Protokolün hedefi, Ek-B Listesi’nde yer alan ülkelerin sera gazı emisyonlarının toplamının, 2008-2012 yılları arasındaki birinci taahhüt döneminde, 1990 yılındaki seviyenin %5 altına düşürülmesidir.
İlgili Kavramlar:
Kyoto Mekanizmaları (Kyoto Mechanisms), Kyoto Protokolü (Kyoto Protocol), Rio Konvansiyonları (Rio Conventions), BM Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi (UN Convention on Biological Diversity) BM Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesi (UN Convention to Combat Desertification) BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UN Framework Convention on Climate Change) Sera Gazı Emisyonları (Greenhouse Gas Emissions) Uluslararası Emisyon Ticareti (International Emission Trading) Pazara Dayalı Mekanizmalar (Market Based Mechanisms) Temiz Kalkınma Mekanizması (Clean Development Mechanism) Ortak Uygulama (Joint Implementation) Sertifikalandırılmış Emisyon Azaltma Kredisi (Certified Emissions Reduction Credits) Emisyon Azaltma Birimi (Emission Reduction Unit) BM Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact)
Bağlantılı Kavram Grubu / Grupları:
ÇEVRESEL
YÖNETSEL
Kaynak:
UNFCC.INT, unfccc.int/kyoto_protocol